Πλησιάζοντας στις διακοπές των χριστουγέννων έχεις πια πάρει μια γεύση από το τι εστί πανεπιστήμιο. Γράφτηκες στη γραμματεία, ήπιες τον κομματικό καφέ σου, πήγες σε πάρτυ υποδοχής πρωτοετών, αγόρασες την ποδιά για το εργαστήριο, παρακολούθησες στο γεμάτο αμφιθέατρο. Και παρόλο που στη γραμματεία σε εξυπηρέτησε ένας μόνο υπάλληλος, στη σχολή ανέβηκες τόσους ορόφους με τα πόδια και στη λέσχη χρειάστηκε να δείξεις κάρτα σίτισης για να φας, πιστεύεις ακόμα πως στο επόμενο εξάμηνο όλα θα φτιάξουν; Αλλά ας τα πάρουμε λίγο από την αρχή.
Με το νόμο Διαμαντοπούλου από το 2011 όσοι εισέρχονται σε ΑΕΙ-ΤΕΙ είναι υποχρεωμένοι να ολοκληρώνουν τις σπουδές τους σε ν+2 χρόνια. Πιο συγκεκριμένα, θα είσαι όλη μέρα στη σχολή, στα αμφιθέατρα και στα εργαστήρια, στον ελεύθερο χρόνο που σου μένει θα πνίγεσαι μέσα σε πανεπιστημιακά συγγράμματα, θα κυνηγάς καθηγητές και για σένα θα μετράει περισσότερο η αποτυχία του διπλανού σου από τη δική σου επιτυχία. Το παράδοξο συνεχίζεται με το ότι φοιτητές που έρχονται με μεταγραφή δεν έχουν δικαίωμα συμμετοχής σε εργαστήρια και συνεπώς χάνουν το εξάμηνο λόγω γραφειοκρατικών κωλυμάτων. Όταν ο φοιτητής ξεπεράσει τα ν+2 χρόνια φοίτησης θα χάνει τη φοιτητική του ιδιότητα (χάνει το δικαίωμα του πάσο και της δωρεάν απόκτησης συγγραμμάτων). Μάλιστα, το καλοκαίρι ανακοινώθηκε η απόφαση του υπουργείου να διαγράψει τους λεγόμενους «αιώνιους» φοιτητές, με πρόσχημα την οικονομική επιβάρυνση του πανεπιστήμιου και την υποβάθμισή του. Το νέο αυτό μοντέλο εκπαίδευσης προωθεί τις ατομικές λύσεις, εγκλωβίζει το φοιτητή στο μικρόκοσμό του, επιβάλλει τον ανταγωνισμό και τη βαθμοθηρία σε ένα ανελέητο κυνήγι πιστωτικών μονάδων προς τη πολυπόθητη απόκτηση του ήδη κατακερματισμένου του πτυχίου, σαμποτάροντας κάθε συλλογική προσπάθεια αντιμετώπισης των κοινών μας προβλημάτων.
Κι αν όλα τα παραπάνω σου φαίνονται δύσκολα, σκέψου επίσης πως καλείσαι να ανταπεξέλθεις σε αυτά με δική σου οικονομική επιβάρυνση. Στις εστίες δέχονται όλο και λιγότερα άτομα, με ακόμη πιο αυστηρά κριτήρια, τόσο οικονομικά όσο και με βάση την ηλικία του φοιτητή και το όριο φοίτησης. Η λέσχη του ΑΠΘ έχει περάσει στα χέρια ιδιωτικής εταιρείας που αποφασίζει για το ποιος, πόσο και τί θα τρώμε, με μοναδικό κριτήριο το κέρδος. Έτσι, δικαίωμα δωρεάν σίτισης έχουν μόνο όσοι φοιτητές πληρούν να αυστηρά οικονομικά κριτήρια για την απόκτηση μιας από τις 5.464 κάρτες παρόλο που το ΑΠΘ μετρά περίπου 95.000 φοιτητές. Εμείς αντιλαμβανόμαστε τη λέσχη σαν μία κοινωνική δομή οπού δικαίωμα σίτισης θα έχουν όσοι το έχουν ανάγκη ανεξάρτητα με το αν είναι φοιτητές, μετανάστες, άνεργοι, μια αντίληψη που συμβαδίζει με τον κοινωνικό χαρακτήρα των αγώνων μέσα στα πανεπιστήμια. Όσον αφορά τα πανεπιστημιακά συγγράμματα, τα τελευταία χρόνια δεν είναι αυτονόητη η παροχή τους. Για κάθε μάθημα διανέμεται δωρεάν ένας μόνο τόμος και η απόκτηση του ενδεχόμενου δεύτερου τόμου επιβάλλει την οικονομική επιβάρυνση του κάθε φοιτητή, όπως και η εκτύπωση των σημειώσεων καθηγητών αφού υπάρχουν μόνο σε ηλεκτρονική μορφή. (γιατί ποιος μπορεί να διαβάζει ολόκληρους τόμους μπροστά στην οθόνη;) Για να μην αναφερθούμε στην ακύρωση εκδρομών και τη γενικότερη υποχρηματοδότηση των σχολών. Έτσι παρατηρούμε μία σαφή μετακύλιση του κόστους φοίτησης στις πλάτες των φοιτητών και των οικογενειών τους.
Η κατάσταση αυτή συνθέτει ένα περιβάλλον ησυχίας, τάξης και ασφάλειας όπου η παιδεία συμπυκνώνεται σε στείρα γνώση, μονοδιάστατη μόρφωση και εξειδίκευση σε μία προσπάθεια αποκοπής του πανεπιστημίου από την κοινωνία και τις ανάγκες της. Σε αυτό το πλαίσιο, από την αρχή της χρονιάς βιώνουμε το πρωτοφανές φαινόμενο σκισίματος-απομάκρυνσης αφισών πολιτικού και κοινωνικού περιεχομένου και μίας ευρύτερης φίμωσης της ελεύθερης έκφρασης όταν αυτή ενοχλεί. Και ενώ πρυτάνεις, κοσμήτορες και καθηγητές πασχίζουν να προβάλλουν την εικόνα ενός πανεπιστημίου που ανταποκρίνεται στα ευρωπαϊκά πρότυπα για να κερδίσουν πόντους στην αξιολόγηση και να τονώσουν το κύρος του πανεπιστημίου, στην πραγματικότητα αδιαφορούν και παραβλέπουν πρακτικά ζητήματα λειτουργίας του κτιρίου (χαλασμένο ασανσέρ, βρώμικες τουαλέτες, επικίνδυνη διαχείριση χημικών αποβλήτων) καταδεικνύοντας την υποκρισία τους.
Αναγνωρίζουμε ότι τα παραπάνω πρακτικά προβλήματα είναι μικρής σημασίας μπροστά στον εκφασισμό του πανεπιστημίου που είναι η νέα τάξη πράγματων που προσπαθούν να επιβάλλουν. Το πανεπιστημιακό άσυλο δεν υφίσταται πλέον, δίνοντας το πάτημα στους μπάτσους να κυκλοφορούν ανενόχλητοι στην πανεπιστημιούπολη, με αφορμή την καθόλου τυχαία γκετοποίηση χώρων μέσα στο πανεπιστήμιο ή τους κοινωνικούς αγώνες που λαμβάνουν χώρα σε αυτό. Συγκεκριμένα, στοχοποιούνται οι αυτοδιαχειριζόμενοι χώροι, τα στέκια, οι καταλήψεις ακόμη και οι συνελεύσεις, με τις ευλογίες καθηγητών και πρυτάνεων. Μάλιστα, πρόσφατα ο αυτοοργανωμένος ραδιοφωνικός σταθμός 1431 που στεγάζεται στο πολυτεχνείο δέχτηκε ξανά καταστολή. Επίσης, στο ΕΚΠΑ ενώ ο σύλλογος φοιτητών της φιλοσοφικής πήρε απόφαση γενικής συνέλευσης για κατάληψη της σχολής, η οποία όχι μόνο αγνοήθηκε αλλά απαντήθηκε με εισβολή των ματ. Αντίστοιχα, στη Θεσσαλονίκη όταν φοιτητές προσπάθησαν να συμμετέχουν στη σύγκλητο του ΑΠΘ εμποδίστηκαν από μπράβους και όταν την επόμενη μέρα προχώρησαν σε κατάληψη της πρυτανείας, ο πρύτανης Μήτκας παρήγγειλε εισαγγελική παρέμβαση για εξέταση αξιόποινων πράξεων στο χώρο του πανεπιστημίου. Μάλιστα, η επόμενη σύγκλητος πραγματοποιήθηκε κεκλεισμένων των θυρών στη Θέρμη. Παράλληλα, ήδη παρατηρούμε την αυξανόμενη και καθημερινή παρουσία αλεξίσφαιρων σεκιουριτάδων στο πανεπιστήμιο, η οποία θέτει τα θεμέλια για την εγκατάσταση αστυνομικής δύναμης. Όλα τα παραπάνω υπονομεύουν την ελεύθερη έκφραση και διακίνηση ιδεών και επιβάλλουν την τρομοκρατία, το συνεχή έλεγχο και την καταστολή οποιασδήποτε αντιδραστικής φωνής. Έτσι, το πανεπιστήμιο χάνει την κοινωνικοπολιτική του διάσταση και δεν αφήνεται περιθώριο στον άνθρωπο να διαμορφώσει συνείδηση.
Ο εξευρωπαϊσμός του ΑΠΘ έχει ως στόχο την έλξη εταιρειών και επιχειρήσεων που εκμεταλλεύονται τα πανεπιστήμια για προώθηση των προϊόντων και των υπηρεσιών τους επιδιώκοντας το συνεχές κέρδος τους. Η συγκεκριμένη κατάσταση καταδεικνύει πως αντιλαμβάνονται τη γνώση και την έρευνα ως εμπόρευμα που υπηρετεί τις εταιρείες και το κεφάλαιο και όχι τις ανάγκες του κοινωνικού συνόλου. Η εισβολή εταιρειών στο πανεπιστήμιο δε συνεπάγεται αναβάθμιση της ποιότητας της εκπαίδευσης και επίλυση των προβλημάτων μας αλλά ακριβώς το αντίθετο : καθιέρωση διδάκτρων (βλ. μεταπτυχιακά) καθώς και το γεγονός ότι η έρευνα θα είναι πλήρως κατευθυνόμενη ενώ ο ανταγωνισμός μεταξύ μας για τις λίγες πολυπόθητες θέσεις θα οξυνθεί. Εμείς από τη μεριά μας, εναντιωνόμαστε στην παιδεία που δημιουργεί εξειδικευμένα ανδρείκελα, αναίσθητους τεχνοκράτες, αυταρχικούς χαρτογιακάδες, γελοίους γιάπηδες, και αρπακτικά golden boys.
Όλα τα παραπάνω συνθέτουν μια μίζερη και αποπνικτική ατμόσφαιρα, μια καθημερινότητα αφόρητη στο πανεπιστήμιο που μετατρέπει τους φοιτητές σε υποκείμενα αντιδημιουργικά, ανέμπνευστα, αποχαυνωμένα ρομποτάκια, φοιτητές απορροφημένους στις ατομικές τους αυταπάτες, που μόνη τους έννοια είναι το μάθημα, η ανοιχτή σχολή και το σαββατιάτικο ξενύχτι. Εμείς θα συνεχίσουμε να βρισκόμαστε, να συζητάμε και να βρίσκουμε συλλογικές λύσεις στα συλλογικά μας προβλήματα. Επειδή δε χωράμε στα καλούπια που μας ορίζουν. Επειδή δεν αναθέτουμε τη ζωή μας σε ειδικούς. Γι’ αυτούς και για όλους τους λόγους του κόσμου θα συνεχίσουμε να οργανωνόμαστε ενάντια σε ό,τι μας περιορίζει και να αποτελούμε απειλή στα σχέδιά τους.
Με λεφτά για αλεξίσφαιρα δε γίνεται παιδεία.
αυτόνομο σχήμα φαρμακευτικής